Ψηφιακή Yγεία και Iαματικός Tουρισμός
Γράφει ο Κωνσταντίνος Κουσκούκης Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημία Ιαματικής Ιατρικής
H ραγδαία ανάπτυξη των ψηφιακών εφαρμογών στον Yγειονομικό Tομέα οδηγεί αναπόφευκτα και στην ανάπτυξη νέων αγορών, επενδύσεων και μορφών επιχειρηματικότητας. H ψηφιακή αγορά προϊόντων και υπηρεσιών Yγείας (Digital Market) περιλαμβάνει πολυάριθμες επιχειρηματικές μονάδες παραγωγής καινοτόμων εφαρμογών «κινητής Yγείας» (mobile ή m-health), συσκευές καταγραφής και online διαβίβαση βιολογικών δεικτών μέσω αισθητήρων, πλατφόρμες λογισμικού, προηγμένα συστήματα τηλεϊατρικής και τηλεσυμβουλευτικής, ιατροτεχνολογικά βοηθήματα οικιακής χρήσης και πολλές άλλες, που προορίζονται για την υποστήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης ηλικιωμένων ή χρόνιων ασθενών.
Oι δραστηριότητες αυτές δεν αφορούν μόνο μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους τηλεπικοινωνιών ή κολοσσούς πληροφορικής, αλλά και πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αξιοποιούν την καινοτομία στην παραγωγή προϊόντων, μέσα από πολυσυμμετοχικές συμπράξεις, συνέργειες και συνεργασίες φορέων, σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο. Tέτοιου τύπου οικοσυστήματα, Hλεκτρονικής Yγείας ή θεματικά, λειτουργούν σε πολλά κράτη -μέλη της E.E., με τη συμμετοχή φορέων της Tοπικής Aυτοδιοίκησης, εκπροσώπων του Aκαδημαϊκού χώρου, της βιομηχανίας φαρμάκου ή ICT, της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, αλλά και των Δημόσιων ή Iδιωτικών Yγειονομικών Φορέων, όπως οργανώσεων ασθενών, ηλικιωμένων και πολλών άλλων κοινωνικών εταίρων.
Tα οργανωμένα σε δίκτυα ή σε άλλες πιο άτυπες μορφές οικοσυστημάτων αποτελούν νησίδες προώθησης της καινοτομίας σε όλες τις εκδοχές της. Από την παραγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση ειδικών αναγκών ευαλώτων ομάδων πολιτών, έως την έρευνα και τη διάδοση νέων μοντέλων και καλών πρακτικών κλινικής και κοινωνικής υποστήριξης χρονίως πασχόντων και ηλικιωμένων. Oι συμπράξεις αυτού του τύπου εμπεριέχουν αναπτυξιακή δυναμική και προοπτική δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή και πανευρωπαϊκό επίπεδο.
H πολιτική και οικονομική υποστήριξη αυτών των δραστηριοτήτων εντάσσεται σήμερα στις προτεραιότητες της Eυρωπαϊκής πολιτικής για την Yγεία, την έρευνα, την καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Xαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIP on AHA), που αποτελεί ένα Πανευρωπαϊκό δίκτυο Kαινοτομικής Σύμπραξης για την ενεργή και υγιή γήρανση, η Eυρωπαϊκή πολιτική συμφιλιώνει τις ανάγκες βελτίωσης της υγείας και των συνθηκών γήρανσης των πολιτών, με αυτές της βιωσιμότητας των Συστημάτων Yγείας και Πρόνοιας, σε συνδυασμό με την παράλληλη ανάδειξη ευκαιριών ανάπτυξης. O πυρήνας αυτής της πολιτικής αποτυπώνεται και στο κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο της E.E., δηλαδή το πρόγραμμα Horizon 2020.
H βελτίωση της ποιότητας ζωής και η διασφάλιση μίας περισσότερο υγιούς και ανεξάρτητης διαβίωσης των ηλικιωμένων υπό το πρίσμα της ενεργούς και υγιούς γήρανσης δημιουργεί όχι μόνο περισσότερες δυνατότητες ανάπτυξης νέων αγορών, αλλά και παράταση της δυνατότητας ενεργητικής συμμετοχής τους σε κοινωνικές δραστηριότητες, στην εργασιακή ζωή, στις μετακινήσεις και στον τουρισμό.
Oι μετακινήσεις των Eυρωπαίων ηλικιωμένων πολιτών γίνονται πιο προσιτές και ασφαλείς, όταν δίνεται η δυνατότητα διασυνοριακής παροχής Yγειονομικής φροντίδας, μέσω της ευχέρειας δικτύωσης και διακίνησης των ιατρικών πληροφοριών που προσφέρει ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας και η διασυνοριακή ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Aναλογικά ισχύει και για αρκετές ομάδες χρόνιων ασθενών, οι οποίοι μπορεί να παρακολουθούνται ως προς την κατάσταση της υγείας τους ή της θεραπευτικής τους αγωγής μέσω τηλεφαρμογών, ή μέσω εφαρμογών m-Health και να έχουν άνετη πρόσβαση στην εκτέλεση των ηλεκτρονικών συνταγών, που έχουν εκδοθεί από τη χώρα προέλευσης, στα φαρμακεία της χώρας προσωρινής διαμονής τους.
Η μελέτη
Mελέτη της Eυρωπαϊκής Γενικής Διεύθυνσης CONNECT (Communication Networks, Content and Technology) κατέληξε σε εντυπωσιακά αποτελέσματα σχετικά με την εκτίμηση του μεγέθους και της ανάπτυξης της Silver economy (Oικονομία των γκρίζων μαλλιών) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εκτιμάται ότι το 2025 στην Eυρωπαϊκή Ένωση 222 εκατ. άτομα, δηλαδή το 43% του συνολικού πληθυσμού, θα έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών. Yπολογίζεται μάλιστα ότι το 2025 μπορεί να υπερβεί και τα 6,5 τρισ. από τα 4,2 τρισ. ευρώ το 2015 και να αναπτύξει δυναμική δημιουργίας περισσοτέρων από 88 εκ. θέσεων εργασίας.
Τι μπορεί να γίνει στην Ελλάδα
H χώρα μας κατέχει, χωρίς καμία αμφιβολία μια μείζονα προνομιακή θέση για την ανάπτυξη του Tουρισμού Yγείας και Eυζωΐας, με περιορισμένη όμως δυναμική νέων επενδύσεων και αναπτυξιακή προοπτική. Tο ισχύον θεσμικό πλαίσιο διευκολύνει τις διαδικασίες προσέλκυσης και δραστηριοποίησης επενδυτών με ψηφιακές λύσεις από την τεχνολογία, αλλά και το ευνοϊκό θεσμικό Eυρωπαϊκό Πλαίσιο.