Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Πως μπορούμε να τον εξαλείψουμε και στην Ελλάδα έως το 2030;

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι τέταρτος σε συχνότητα καρκίνος στις γυναίκες και ευθύνεται για περισσότερους από 340.000 θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο. Στην  Ελλάδα καταγράφονται 697 νέα περιστατικά καρκίνου τραχήλου μήτρας ετησίως και 282 θάνατοι. Ωστόσο σήμερα είναι η πρώτη φορά που η διεθνής επιστημονική κοινότητα είναι σε θέση να τον εξαλείψει!

Τα παραπάνω στοιχεία ανακοινώθηκαν στη 10η Σύνοδο της Ελληνικής HPV Εταιρείας και της 2ης Διάσκεψης των 131 Φορέων Υποστήριξης της Εφαρμογής της Στρατηγικής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στόχος της διαδικτυακής εκδήλωσης ήταν η εξάλειψη έως το 2030 και στην Ελλάδα, του  καρκίνου τραχήλου μήτρας που οφείλεται στη δράση του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV).

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής HPV Εταιρείας, καθηγητή Θεόδωρο Αγοραστός, ο Π.Ο.Υ. όσο και όλοι σχεδόν οι διεθνείς Οργανισμοί έχουν αναγνωρίσει τον καρκίνο τραχήλου μήτρας ως πρόβλημα δημόσιας υγείας και καλούν τις χώρες να αναπτύξουν εθνικά σχέδια για την εξάλειψή του και την ελάττωση της επίπτωσης και των άλλων HPV- σχετιζόμενων καρκίνων.

Οι μελέτες

Πρόσφατα τα αποτελέσματα δύο  μεγάλων επιδημιολογικών μελετών από τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έδειξαν ελάττωση κατά  περίπου 90% (!) των περιστατικών καρκίνου τραχήλου μήτρας σε νέες γυναίκες που είχαν εμβολιαστεί κατά του HPV σε ηλικία μικρότερη των 17 ετών σε σύγκριση με μη εμβολιασμένες γυναίκες.

Στην Ελλάδα

Στη χώρα μας είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ξεκινάει η εφαρμογής του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης». Σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη,  ήδη έχει δρομολογηθεί η επέκταση του δωρεάν HPV εμβολιασμού και στα αγόρια με έναρξη του  εμβολιασμού τους στα 9 έτη.

Επίσης η άμεση και πλήρη εφαρμογή του καινοτόμου ψηφιακού βιβλιαρίου εμβολιασμού, του Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών αλλά και ο θεσμός του προσωπικού γιατρού με την συνεχή ενημέρωση όσο και τη συστηματική διενέργεια προσυμπτωματικών εξετάσεων υψηλής ακρίβειας, θα βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν μειώθηκαν οι θάνατοι στη χώρα μας

Στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια δεν παρουσιάζεται ουσιαστική ελάττωση της θνησιμότητας από την νόσο ενώ και η εμβολιαστική κάλυψη των κοριτσιών δυστυχώς δεν βαίνει καλώς, εξαιτίας της έλλειψης ενημέρωσης, ενεργοποίησης και οργανωμένου Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου των γυναικών.

Γι’ αυτό η Ελληνική HPV Εταιρεία προτείνει έλεγχο των γυναικών από 25 έως 65 ετών με HPV DNA testing ανά 5ετία, κατ’ αντιστοιχία με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες του Π.Ο.Υ.

Κατά τις στοχεύσεις του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου  θα επιτευχθεί η εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας ως προβλήματος δημόσιας υγείας  εφόσον:

– μέχρι το 2030 έχει εμβολιαστεί το 90% των κοριτσιών κάτω των 15 ετών,

-έχει υποβληθεί σε test υψηλής ακρίβειας το 70% των γυναικών σε ηλικίες 35 και 45 ετών

-και να έχει τύχει σωστής θεραπείας το 90% των γυναικών με καρκίνο τραχήλου μήτρας.

Μάλιστα, οι  νέες  Κατευθυντήριες Οδηγίες του Π.Ο.Υ. για τον προσυμπτωματικό έλεγχο των γυναικών,  εστιάζουν  στην εφαρμογή HPV DNA test σε όλες τις γυναίκες  μεγαλύτερες των 30 ετών ανά 5-10 χρόνια.

 Τι είναι ο  Ιός των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV)

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV), με πάνω από 200 διαφορετικούς τύπους, προσβάλλει εξαιρετικά συχνά τον άνθρωπο (υπολογίζεται ότι περίπου το 85% του πληθυσμού θα μολυνθεί από HPV σε κάποια στιγμή της ζωής του).

Η λοίμωξη από έναν ή περισσότερους από τους ~14 «καρκινογόνους» τύπους του HPV ευθύνεται για την πρόκληση καρκίνου σε διάφορα όργανα (τράχηλο μήτρας, στοματοφάρυγγα, πρωκτό, κόλπο, αιδοίο, πέος, λάρυγγα).

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως, με περίπου 604.000 νέες περιπτώσεις και 342.000 θανάτους παγκοσμίως το 2020. Παραμένει σημαντική αιτία θνητότητας και θνησιμότητας για τις γυναίκες παγκοσμίως.

Στην Ευρώπη διαγιγνώσκονται 31.130 νέες περιπτώσεις καρκίνου τραχήλου και 413.977 περιπτώσεις προκαρκινικών αλλοιώσεων (CIN2+) ετησίως.

Στην Ελλάδα μόνο κατά την 5ετία 2009-2013 καταγράφηκαν 7.817 νέες περιπτώσεις καρκίνου και προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχηλικού επιθηλίου. Σύμφωνα με πρόσφατα επιδημιολογικά στοιχεία, κάθε χρόνο εμφανίζονται στην Ελλάδα 697 νέα περιστατικά καρκίνου τραχήλου μήτρας με 282 θανάτους ετησίως. Δηλαδή τα τελευταία 10 χρόνια είχαμε 6.970 νέα περιστατικά και 2.820 θανάτους νέων γυναικών που θα μπορούσαν να είχαν σωθεί εάν είχαν εμβολιαστεί!