Πρωί ή βράδυ είναι καλύτερα να παίρνουμε το χάπι της πίεσης;

Ποια είναι η κατάλληλη ώρα για να παίρνουμε το χάπι της πίεσης; Το πρωί ή το βράδυ; Σε αυτό το ερώτημα, που έχει απασχολήσει πολύ την ιατρική επιστημονική κοινότητα, δίνει ξεκάθαρη απάντηση  η  μελέτη TIME ( https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/Evening-dosing-of-blood-pressure-medication-not-better-than-morning-dosing) που παρουσιάστηκε στο Πανευρωπαϊκό Καρδιολογικό Συνέδριο 2022, στις 26 Αυγούστου, στη Βαρκελώνη. Στόχος της μελέτης ήταν να διερευνηθεί κατά πόσον η βραδινή χορήγηση αντιυπερτασικών φαρμάκων βελτίωσε τις μείζονες καρδιαγγειακές εκβάσεις σε σύγκριση με την πρωινή χορήγηση.

Μια πραγματιστική τυχαιοποιημένη δοκιμή σε περισσότερους από 21.000 ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση, που παρακολουθήθηκαν για περισσότερο από πέντε χρόνια, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προστασία από καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο και αγγειακό θάνατο δεν επηρεάζεται από το αν τα αντιυπερτασικά φάρμακα λαμβάνονται το πρωί ή το βράδυ. Τα πορίσματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με παλαιότερη μελέτη  ( https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8802365/ ) που έδειχναν πολύ μεγάλο καρδιαγγειακό όφελος από τη νυχτερινή χορήγηση.

Αρτηριακή πίεση

Είναι αξιοσημείωτο ότι περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από υψηλή αρτηριακή πίεση. Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι η κύρια παγκόσμια αιτία πρόωρου θανάτου, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν δέκα εκατομμύρια θανάτους το 2015, εκ των οποίων 4,9 εκατομμύρια οφείλονταν σε ισχαιμική καρδιακή νόσο και 3,5 εκατομμύρια σε εγκεφαλικό επεισόδιο. Η νυχτερινή αρτηριακή πίεση είναι καλύτερος προγνωστικός δείκτης καρδιαγγειακών εκβάσεων από ό,τι η ημερήσια αρτηριακή πίεση και υπάρχουν προηγούμενες ενδείξεις ότι τα αντιυπερτασικά φάρμακα που λαμβάνονται το βράδυ και όχι το πρωί μειώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό τη νυχτερινή αρτηριακή πίεση.

Η μελέτη TIME

Στη μεγάλη προοπτική, τυχαιοποιημένη μελέτη TIME, το σύνθετο πρωτεύον καταληκτικό σημείο ορίστηκε η νοσηλεία για μη θανατηφόρο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή μη θανατηφόρο εγκεφαλικό επεισόδιο ή αγγειακός θάνατος, στον πληθυσμό με πρόθεση θεραπείας. Οι πληροφορίες σχετικά με τις νοσηλείες και τους θανάτους ελήφθησαν από τους συμμετέχοντες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μέσω σύνδεσης αρχείων, με εθνικές βάσεις δεδομένων, ενώ περαιτέρω δεδομένα συλλέχθηκαν από οικογενειακούς γιατρούς και νοσοκομεία και κρίθηκαν ανεξάρτητα από επιτροπή τυφλή ως προς το χρόνο χορήγησης της δόσης.

Συνολικά 21.104 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν, 10.503 σε απογευματινή δοσολογία και 10.601 σε πρωινή δοσολογία. Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν 65 έτη, το 58% ήταν άνδρες και το 98% ήταν λευκοί. Η διάμεση διάρκεια παρακολούθησης ήταν 5,2 έτη, αλλά ορισμένοι συμμετείχαν στη μελέτη για πάνω από εννέα έτη.

Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο εμφανίστηκε σε 362 (3,4%) συμμετέχοντες στην ομάδα της βραδινής δοσολογίας (0,69 συμβάντα ανά 100 έτη ασθενών) και 390 (3,7%) στην ομάδα της πρωινής δοσολογίας (0,72 συμβάντα ανά 100 έτη ασθενών), δίνοντας μια μη προσαρμοσμένη αναλογία κινδύνου 0,95 (95% διάστημα εμπιστοσύνης 0,83-1,10; p=0,53). Τα αποτελέσματα δεν διαφοροποιήθηκαν σε προκαθορισμένες αναλύσεις υποομάδων. Η λήψη φαρμάκων το βράδυ δεν ήταν επιβλαβής.

Συμπέρασμα: «Να αποφεύγετε όσους σας ανεβάζουν την πίεση»

Ο καρδιολόγος  Δρ. Χρήστος Ντέλλος, τ. διευθυντής του καρδιολογικού Τμήματος του Τζάνειου Νοσοκομείου Πειραιά,  σχολιάζοντας τα αποτελεσμάτα της μελέτης TIME, σε ανάρτηση του στο  facebook, είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικός καθώς συνιστά στους αναγνώστες να πάρουν όποτε τους βολεύει το χάπι της πίεσης!

Σύμφωνα με τον γιατρό, εάν η πίεση είναι ψηλά το πρωί τότε καλό είναι να γίνεται λήψη του φαρμάκου το βράδυ. Η λήψη μπορεί να γίνεται το πρωί, εφόσον είναι ψηλά τη μέρα στη δουλειά και το μεσημέρι ή απόγευμα αν η πίεση ανεβαίνει με την επιστροφή στο σπίτι: «Αν όμως ανεβαίνει όλες τις ώρες καλύτερα μοιράστε τη δόση σε πρωί και βράδυ!» αναφέρει ο καρδιολόγος, επισημαίνοντας ότι για να διασφαλιστεί καλή ρύθμιση χρειάζεται σωστή διατροφή και απώλεια βάρους,  άσκηση. Μάλιστα ο κ. Ντέλλος, καταλήγοντας, μας υπενθυμίζει με χιούμορ μια μεγάλη αλήθεια: « καλύτερα να αποφεύγετε, όσο μπορείτε, τις καταστάσεις αλλά και τους ανθρώπους που σας ανεβάζουν την πίεση!».