Υπνική άπνοια: Τα συμπτώματα, η διάγνωση και πόσο επικίνδυνη είναι
Ξυπνάτε κουρασμένοι και νιώθετε ότι σας λείπει ύπνος; Οι δικοί σας άνθρωποι γκρινιάζουν γιατί ροχαλίζετε ενώ το έτερον ήμισυ σας απειλεί με διαζύγιο εάν δεν τακτοποιήσετε το θέμα του διαφράγματος που σας προκαλεί άπνοια; Τότε ίσως θα έπρεπε να δώσετε την ανάλογη προσοχή στους αγαπημένους σας, να τους ακούσετε και να επισκεφθείτε άμεσα τον ειδικό καθώς η υπνική άπνοια, είναι μια ιδιαιτέρα επικίνδυνη κατάσταση, που δεν επηρεάζει μόνο το ύπνο σας αλλά και γενικότερα τον οργανισμός σας. Συγκεκριμένα έχει αποδειχθεί ότι τα άτομα που πάσχουν από την πάθηση, έχουν περισσότερες πιθανότητες πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας, υψηλής πίεσης, διαβήτη, κατάθλιψης και προβλημάτων μνήμης.
Τo στραβό διάφραγμα, η αλλεργική ρινίτιδα με πολύποδες ή χωρίς, οι μεγάλες αμυγδαλές, η μακριά σταφυλή, αλλά και η κακή διατροφή, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, είναι ορισμένες μόνο από τις εκ γεννητής αλλά και επίκτητες αιτίες, που προκαλούν την πάθηση, όπως εξηγεί στο www.ygeia50plus.gr η Ανατολή Παταρίδου Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος Κεφαλής και Τραχήλου -ΠαιδοΩΡΛ.
Τα καλά νέα είναι ότι τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη στον τομέα της ωτορινολαρυγγολογίας χάρη στη χρήση των ενδοσκοπικών τεχνικών στη χειρουργική αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων της μύτης, προσφέρει οριστική λύση στο πρόβλημα, όπως εξηγεί η γιατρός.
«Η υπνική άπνοια είναι μια διαταραχή της αναπνοής, κατά την οποία η ροή του αέρα είναι περιορισμένη ή διακόπτεται για μερικά δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια του ύπνου» αναφέρει η γιατρός και συνεχίζει: «Είναι μια πολύ συνηθισμένη πάθηση, που ταλαιπωρεί περίπου το 4% των ανδρών και το 2% τω
ν γυναικών και οφείλεται στην κακή ποιότητα ζωής, τη διατροφή και την παχυσαρκία. Επίσης τα τελευταία χρόνια, λόγω της αύξησης και της παιδικής παχυσαρκίας, παρατηρείται και στα παιδιά» λέει η γιατρός.
Εδώ να σημειωθεί ότι το ροχαλητό είναι ένα δείγμα πιθανής άπνοιας. Με τον όρο ροχαλητό, σύμφωνα με την κυρία Ανατολή Παταρίδου, εννοούμε τον κραδασμό που παράγεται κατά τον ύπνο, όταν συμπίπτουν τα τοιχώματα του ανώτερου αναπνευστικού, λόγω αυξημένης αντίστασης στη δίοδο του αέρα. «Οι περισσότεροι ασθενείς το αγνοούν πιστεύοντας απλά ότι οφείλεται στην έντονη και απαιτητική καθημερινότητα τους. Όμως, δεν μένει στάσιμο ούτε σε ένταση ούτε σε επιπτώσεις, εξελίσσεται και μπορεί από αθώο να γίνει νοσηρό και στη συνέχεια να οδηγήσει σε άπνοια» λέει η γιατρός.
Πως προκαλείται το ροχαλητό
Το ροχαλητό προκαλείται από εμπόδια στη διαδρομή της μύτης, του φάρυγγα και του λάρυγγα ή από τον ελαττωμένο μυϊκό τόνο στο σύστημα του αεραγωγού. Ακόμη, βασικοί λόγοι που σχετίζονται με το ροχαλητό και τον τρόπο ζωής είναι η αύξηση του σωματικού βάρους, η κατάχρηση αλκοόλ, διαταραχές του θυρεοειδούς, όπως ο υποθυρεοειδισμός, το κάπνισμα και γενικά η έλλειψη άσκησης και το βαρύ βραδινό γεύμα.
Τα βασικότερα αίτια είναι το στραβό διάφραγμα, η αλλεργική ρινίτιδα με πολύποδες ή χωρίς, οι μεγάλες αμυγδαλές, η μακριά σταφυλή, η υπερτροφική μαλθακή υπερώα, η υπερτροφία της ρίζας της γλώσσας και το παράδοξο σχήμα επιγλωττίδας.
Όσο κι αν φαίνεται αστείο, το ροχαλητό, που οι περισσότεροι το θεωρούν αθώο και δεν δίνουν την απαραίτητη προσοχή, μπορεί να αποτελέσει πολύ σοβαρό θέμα στην ομαλή λειτουργία ενός ζευγαριού. Ο ένας εκ των δύο ταλαιπωρείται από σοβαρή έλλειψη ύπνου και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον εκνευρισμό και την κακή διάθεση. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, έχει παρατηρηθεί ότι τα ζευγάρια τα οποία έχουν πρόβλημα με το ροχαλητό έχουν τα υψηλότερα ποσοστά διαζυγίων.
‘Η άπνοια στον ύπνο, πέρα από το ροχαλητό, μπορεί να προκαλέσει ακόμη σοβαρότερα προβλήματα. Η πιθανότητα πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος σε κάποιον που πάσχει από άπνοια είναι επτά φορές μεγαλύτερη από κάποιον που δεν πάσχει. Επίσης, αυξημένες είναι και οι πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας, υψηλής πίεσης, διαβήτη, κατάθλιψης και προβλημάτων μνήμης» εξηγεί η γιατρός.
Συμπτώματα -διάγνωση
Στην καθημερινή ζωή του ασθενούς μπορεί να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως πρωινή υπνηλία, πονοκέφαλος όλη την ημέρα, εύκολη κόπωση, αλλαγές στην προσωπικότητα, υπέρταση, αρρυθμίες και πιο άτυπα όπως αστάθεια και εμβοές.
Επίσης, στα παιδιά μπορεί να παρατηρηθεί νυχτερινή ενούρηση, βουλιμία, έλλειψη συγκέντρωσης, κακή απόδοση στο σχολείο, εκνευρισμός, μειωμένη απόδοση στις αθλητικές δραστηριότητες και επίδραση στην ανάπτυξη.
Εφόσον παρουσιαστούν τέτοια συμπτώματα, η άμεση και σωστή διάγνωση καθώς και η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι καθοριστικές. Η διάγνωση της άπνοιας στον ύπνο γίνεται με έναν πλήρη ενδοσκοπικό έλεγχο για να διαπιστωθεί αν φράζει ο ανώτερος αεραγωγός και στην συνέχεια, ανάλογα με την βαρύτητα των συμπτωμάτων, μπορεί να ακολουθήσει ένας εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος θα συμπεριλαμβάνει νυκτερινή οξυμετρία, sleep endoscopy και μελέτη ύπνου.
Το κομμάτι της θεραπείας χωρίζεται σε δυο μέρη, το συντηρητικό, κατά το οποίο ο ασθενής χρησιμοποιεί μια μάσκα θετικής διαρρινικής πίεσης κατά την διάρκεια του ύπνου, και το χειρουργικό.
Με βάση τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα, όπως αυτά ανακοινώθηκαν στο πιο ειδικό workshop για την άπνοια παγκοσμίως, το οποίο πραγματοποιείται κάθε χρόνο στη Φλόριντα, είναι ξεκάθαρο πως με την έγκαιρη χειρουργική αντιμετώπιση της απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού προλαβαίνει κανείς την εξέλιξη του φαινομένου του ροχαλητού σε σύνδρομο απνοιών, σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών.
Νέες ενδοσκοπικές χειρουργικές τεχνικές των προβλημάτων της μύτης με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci
Τα τελευταία χρόνια η εξέλιξη στον τομέα της ωτορινολαρυγγολογίας χάρη στη χρήση των ενδοσκοπικών τεχνικών στη χειρουργική αντιμετώπιση των προβλημάτων της μύτης, προσφέρει οριστική λύση στο θέμα του ροχαλητού και στο θέμα των απνοιών όταν το σύνδρομο είναι μεγάλης βαρύτητας διευκολύνει στο μέγιστο βαθμό την εφαρμογή της μάσκας θετικής διαρρινικής πίεσης που αποτελεί την βασική θεραπεία του συνδρόμου. Σήμερα, η χειρουργική της υπερτροφίας της ρίζας της γλώσσας, που αποτελεί μια ανατομική περιοχή με ιδιαιτερότητες στην προσπέλασή της, χάρη στην εφαρμογή της διαστοματικής ρομποτικής χειρουργικής Da Vinci, οδηγεί αναίμακτα και χωρίς επιπλοκές σε θεαματική βελτίωση της αποκατάστασης των ασθενών με ροχαλητό και άπνοια, χάρη στη τρισδιάστατη κάμερα του ρομποτικού συστήματος και τα μικροεργαλεία.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα για τον ασθενή αποτελούν η αποφυγή της τραχειοστομίας, η καλύτερη επούλωση και η ευκολότερη κατάποση. Συνήθως ο φόβος του πόνου και του μεγάλου χρόνου επιστροφής στην καθημερινότητα είναι αυτό που αποθαρρύνει τους ασθενείς να μπουν στο χειρουργείο. «Όμως, με τις νέες χειρουργικές τεχνικές, αυτά πλέον είναι μύθος. Δεν υπάρχει μετεγχειρητικός πόνος και ο ασθενής είναι έτοιμος να επιστρέψει στις καθημερινές του ασχολίες εντός ολίγων ημερών» σύμφωνα με την κυρία Παταρίδου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι μέσα σε ένα μόνο χειρουργείο μπορούν να διορθωθούν και άλλα προβλήματα, όπως διάφραγμα, πολύποδες ή κόγχες, καθώς μπορεί να γίνει και φαρυγγοπλαστική στους ενηλίκους, ενώ στα παιδιά αμυγδαλές και κρεατάκια.Το κύριο βήμα στην αντιμετώπιση του ροχαλητού και της άπνοιας, είναι η ολοκληρωμένη διάγνωση, η οποία σε κάποιους ασθενείς θέτει την ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση, που όταν εφαρμοστεί έγκαιρα αλλάζει το προφίλ της πάθησης. Βεβαίως βασικό ρόλο παίζει και η αλλαγή του lifestyle που συνιστάται στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης, τη μείωση του βάρους και την επιστροφή στην παραδοσιακή και τόσο υγιεινή ελληνική μεσογειακή διατροφή.