Μια σημαντική δράση ενημέρωσης για το καυτό θέμα της υπογονιμότητας πραγματοποιεί η Institute of life– ΙΑΣΩ, με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Γονιμότητας (15/6) αλλά και την Παγκόσμια Μέρα Πατέρα (18/6). Ο πλέον εξειδικευμένος φορέας στη χώρα μας στα θέματα γονιμότητας με αυτή την πρωτοβουλία προτρέπει τους άνδρες να «Νοιαστούν για τη γονιμότητά τους».
Το φαινόμενο της υπογεννητικότητας στη χώρα μας, αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο και τα νούμερα είναι ανησυχητικά. Ο Ανδρικός παράγοντας είναι εξίσου σημαντικός με τον γυναικείο στα θέματα γονιμότητας.
Σύμφωνα με τις νεότερες μελέτες το 40% των θεμάτων Γονιμότητας οφείλονται στον Ανδρικό Παράγοντα, 40% στον Γυναικείο ενώ το 20% αφορά και στους δύο ή χαρακτηρίζεται ως ανεξήγητη υπογονιμότητα.
Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το σπέρμα
Τα αποτελέσματα των μελετών αποδεικνύουν ότι οι παράγοντες που επηρεαζόταν το σπέρμα είναι:
-Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο όπως και στις γυναίκες. Νεότερες έρευνες αποδεικνύουν τη συνεχώς αυξανόμενη ηλικία τεκνοποίησης και στους άνδρες και τη συσχέτιση της με τη διάγνωση προβλημάτων σπέρματος.
-Προβλήματα του σπέρματος όμως μπορούν να υπάρχουν σε όλες τις ηλικίες των ανδρών ανεξαιρέτως. Ακόμα και όταν τα βασικά μορφοκινητικά χαρακτηριστικά του σπέρματος φαίνονται φυσιολογικά, δεν είναι απαραίτητο ότι έχει και όλες τις προϋποθέσεις για να επιτευχθεί γονιμοποίηση ωαρίων.
Ακόμα οι άνδρες έχουν μειωμένη σεξουαλική δραστηριότητα σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό μπορεί να οφείλεται στα εξής:
-Στυτική δυσλειτουργία που προκύπτει από προβλήματα υγείας (υπέρταση, διαβήτης, προστάτης)
-Μείωση επιπέδων τεστοστερόνης με την ηλικία
-Ψυχολογικής Κατάστασης / Κατάθλιψης
-Προβλημάτων στην σχέση & επίδραση τεχνολογίας
-Απουσία κοινωνικής ζωής (πανδημία /lockdown)
Άλλοι λόγοι στους οποίους μπορεί να οφείλεται η ανδρική υπογονιμότητα είναι τα αυξανόμενα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, κάποιες μορφές καρκίνου, αλλά και γενικότερα τα χαμηλά επίπεδα υγείας του άνδρα.
Αντιμετώπιση
Ο σύγχρονος άνδρας που ενδιαφέρεται για τη γονιμότητά του θα πρέπει αρχικά να προβεί σε έγκαιρη διάγνωση μέσα από νέους ελέγχους και διευρυμένες εξετάσεις σε σύγχρονα Ανδρολογικά Εργαστήρια. Θα πρέπει επίσης να αντιληφθεί πως ο τρόπος ζωής, οι καθημερινές του συνήθειες, η διατροφή και η άσκηση μπορούν να επηρεάσουν την γονιμοποιητική του ικανότητα.
Είναι σημαντικό να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής:
–Ισορροπημένο διατροφικό μοντέλο όπως είναι π.χ.η μεσογειακή διατροφή που έχει μελετηθεί για τα ευεργετικά της αποτελέσματα, αποφυγή γλυκών, κονσερβοποιημένων τροφών, fastfood & trans λιπαρών
–Διακοπή ή περιορισμός καπνίσματος και αλκοόλ
-Αύξηση άσκησης και διακοπή λήψης στεροειδών
-Αποφυγή/μείωση έκθεσης σε ενδοκρινικούς διαταράκτες (π.χ.χημικάπροϊόντα)
-Χρήση διαιτητικών και φυτικών συμπληρωμάτων.
Ο σύγχρονος άνδρας πρέπει να ευαισθητοποιηθεί, όπως και η γυναίκα, για την έγκαιρη τεκνοποίηση. Να ενημερωθεί πως η ποιότητα του σπέρματος επηρεάζει σημαντικά την εξέλιξη της εγκυμοσύνης αλλά και της ομαλής ανάπτυξης των εμβρύων.
Η επιστήμη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μπορεί να προσφέρει λύσεις και εναλλακτικές για την διατήρηση της γονιμότητας του άνδρα. Με κατάλληλες τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα, μπορεί να γίνει επιλογή του πιο κατάλληλου σπερματοζωαρίου που οδηγεί σε επιτυχή γονιμοποίηση και επίτευξη εγκυμοσύνης. Η Τεχνητή Νοημοσύνη, μπορεί να αναλύσει ακόμα περισσότερες παραμέτρους για την επιλογή του πιο υγιούς σπερματοζωαρίου.
Υπάρχει πλέον ένα ευρύ φάσμα εξετάσεων για τον άνδρα και για την διερεύνηση της γονιμότητάς του πέραν του καθιερωμένου σπερμοδιαγράμματος, όπως Οξειδωτικό στρες, Κατακερματισμός DNA, κ.α. που μπορούν να προσδώσουν χρήσιμες πληροφορίες για την ποιότητα του σπέρματος.
Είναι απαραίτητο να κινητοποιούνται οι άνδρες για πληρέστερη κλινική εκτίμηση από Ειδικούς Γονιμότητας αλλά και από μια σειρά άλλων ειδικοτήτων όπως ουρολόγοι, ενδοκρινολόγοι, γενετιστές κλπ. Μέσα από αυτές τις εξετάσεις μπορεί να ευνοηθεί όχι μόνο η αναπαραγωγική υγεία αλλά και η γενικότερη υγεία του άνδρα.
Checkup σπέρματος
Η έγκαιρη εξέταση του σπέρματος θα πρέπει να προστεθεί και στη λίστα των καθιερωμένων checkup. Η έγκαιρη κρυοσυντήρηση του σπέρματος μπορεί να αποτελέσει μια λύση για τη διατήρηση της Ανδρικής γονιμότητας και μπορεί να αξιολογηθεί ανά περίπτωση και για συγκεκριμένα περιστατικά. Υπάρχει δυνατότητα κατάψυξης ακόμα και μεμονωμένων σπερματοζωαρίων, που προέρχονται από άνδρες με σοβαρή ολιγοασθενοσπερμία.